Kordon kanı nedir?
Kordon kanı, bebek doğduktan sonra plasenta tarafındaki göbek kordonu içinde kalan kandır ve kök hücre bakımından oldukça zengindir.
Kordon kanı ne amaçla saklanır?
Yıllar içerisinde yapılan bilimsel çalışmalar kordon kanının kök hücre bakımından zengin olduğunu göstermiştir. İlk kez 1988 yılından Fankoni Anemisi teşhisi konulan bir hastaya kordon kanı uygulaması gerçekleştikten sonra çok sayıda banka kurulmaya başlanmış ve T.C. Sağlık Bakanlığı tarafından 2005 yılında Kordon Kanı Bankacılığı Yönetmeliği çıkarılmıştır.
Kök hücreler ile yapılan çalışmalar tüm dünyada devam etmekte ve klinik uygulamaları da birçok hastalık için umut verici sonuçlar ortaya koymaktadır. Kök hücreler, farklı dokulara dönüşme yeteneğine sahip olduğundan dolayı hasarlı organların iyileşmesini sağlayabiliyorlar. Kordon kanı kök hücreleri ise çocukluk çağı lösemi, lenfoma gibi bazı kanser türlerinde, talasemi hastalığında, orak hücreli anemi hastalığında kullanım alanı bulmaktadır. Her geçen gün daha fazla hastalıkta kullanım çalışmaları devam eden kordon kanı kök hücrelerinin gelişen teknoloji ile kullanım alanının artacağı birçok bilim insanı tarafından söylenmektedir.
Kordon kanı alınırken bebeğe ya da anneye bir zararı olur mu?
Bebek doğduktan sonra göbek kordonu kesilir, bebek anneden ayrılır. Göbek bağı kesildikten sonra kordondan özel steril bir torbaya kordon kanının toplanması sağlanır. Bu nedenle anneye ya da bebeğe herhangi bir zararı yoktur.
Kordon kanı nasıl toplanır?
Bebek doğduktan sonra göbek kordonu kesilir, bebek anneden ayrılır. Kanın pıhtılaşmasını engelleyen koruyucu bir sıvı ile doldurulmuş özel toplama torbası göbek kordonuna bağlanarak, kordon kanının yerçekiminin etkisiyle dolması sağlanır.
Kordon kanı hangi şartlarda ne kadar süre ile saklanır?
Kordon kanı bugünkü yönetmelik gereği 12 yıla kadar saklanabilmektedir. 05/07/2005 tarihli ve 25866 sayılı Resmi Gazete’de belirtildiği üzere, kordon kanı bankalarında 12 yıllık bir saklama süresi sonunda, ebeveynin aksine beyanı yoksa saklanan kordon kanı allojenik kullanıma açılır. Banka, bu durumda allojenik kullanıma açılmış olan kordon kanını maksimum saklanabilecek süre sonuna kadar ücretsiz saklamakla yükümlüdür.
Kordon kanının tedavide kullanıldığı örnekler var mıdır?
İlk kordon kanı naklinden bugüne kadar geçen 30 yıl içerisinde, sekiz milyondan fazla kordon kanı ünitesi bankalanmış ve yaklaşık on iki bin civarında kordon kanı nakil amacıyla kullanılmıştır. Yapılan araştırmalar kordon kanının 80 farklı hastalıkta kullanım imkanını göstermekle birlikte, ONKİM’de saklanmakta olan 24 kordon kanı uygulanmak üzere transfer edilmiştir. Bu hastalıkların arasında major talasemi, akut lenfoblastik lösemi, nöroblastoma, orak hücreleri anemi ve miyelodisplastik sendrom hastalıkları bulunmaktadır.
Çocuğumun kordon kanını diğer çocuklarım için de kullanabilir miyim?
Doğumdan hemen sonra alınan kordon kanı ve göbek kordonundaki kök hücreler en temiz ve saf halde olan hücrelerdir. Kordon kanı kök hücreleri, diğer kök hücre kaynakları ile karşılaştırıldığında oldukça gençtirler ve dondurularak saklandıklarında yaşlanma ve yıpranma süreçleri de durdurulmuş olur.
Bebekten toplanan kordon kanı otolog yani kişinin sadece kendisi için olmakla beraber doku uyumu sağlandığı takdirde ailenin diğer fertleri için de kullanım alanına sahiptir. Doku uyuşması şansı daha fazladır. Bu özellik, aile bireyleri hatta akrabalar için bile kordon kanı nakli gerçekleştirilmesine olanak sağlamaktadır.
Kordon kanına ihtiyaç duyduğumda ne yapmalıyım?
Kordon kanına ihtiyaç duyduğunuzda ilk yapmanız gereken, en kısa süre içerisinde ONKİM’i mail ya da telefon yolu ile bilgilendirmektir. Yapacağınız bilgilendirme bankanın gerekli hazırlıkları yapması açısından oldukça önemlidir. Firma yetkilileri sizlere hemen detaylı bilgilendirmeyi yapacak ve tedavinin görüleceği klinik ya da hastaneye kordon kanı uygun koşullarda transfer edilecektir.
Kordon kanımı saklattım. Neden göbek kordonumu saklatmalıyım?
Göbek kordonu doğumdan hemen sonra plasenta ile birlikte atılan ve gebelik boyunca çocuğu besleyen, anneyle çocuk arasındaki tüm iletişimi sağlayan bir yapıdır. Son yıllarda yapılan çalışmalar göbek kordon dokusunun mezenkimal kök hücreler açısından oldukça zengin olduğunu kanıtlamıştır.
Kordon kanıyla göbek kordonu arasında ne fark var?
Kordon kanından elde edilen kök hücreler lösemi, talasemi gibi kan hastalıklarında kullanım imkanı bulurken, göbek kordonundaki kök hücreler doku reddi hastalığı (GvHD-Graft versus host hastalığı) gibi hastalıklarda kullanım imkanı bulmaktadır.
